چند درس درباره ی اصول ایدئولوژی اسلامی محمود رجبی

1- ایدئولوژی یک واژه ی بیگانه است که ما ناچاریم برای داشتن يك زبان مشترك آنرا بکار بریم و با کاربردهای آن آشنا شویم. ایدئولوژی Ideology از نظر ساخت لغوی واژه یی است مرکب از دوجزء «Ideo» به اضافه ی «logy» . ideo» یا «idea همان ایده است که به معنی: اندیشه، تصوّر، خیال، عقیده، نظر، مقصود، آگاهی، اطلاع، نمونه، زمینه، مدار. موضوع، اصل و ... آمده است (نگاه کنید به Oxford - Advanced Learners - D و یا فرهنگ کامل انگلیسی - فارسی.) ایده آل (Ideal) نیز از همین ریشه است که به معنی کمال مطلوب و آرمان بکار می رود. (Logy) به صورت پسوند بکار رفته و در اصل به معنی گفتار و عمل است ( به منابع فوق مراجعه کنید ) اما این پسوند امروزه معمولا به معنی دانش و شناسایی بکار می رود و معرف «علم» است مانند: سوسیولوژی (جامعه شناسی) پسیکولوژی (روانشناسی) و ...... بنابراین ایدئولوژی نیز از نظر ساختمان لغوی مرادف با دانش شناخت عقیده و آرمان یا بطور خلاصه: «عقیده شناسی» است، اما امروز ایدئولوژی معمولاً کاربردهای دیگری دارد که دو معنی زیر از همه بیشتر بکار می روند: الف- ایدئولوژی به معنی عام که مرادف مکتب است و مجموعه ی رهنمودهای کلی مکتب را چه اندیشه و چه در بخش عمل در برمی گیرد. (در این درس ما ایدئولوژی را به این مفهوم بکار برده ایم) ب - ایدئولوژی به معنی خاص که تنها بخشی از مکتب را که به رفتار انسان و دستورالعمل ها (بایدها و نبایدها) مربوط می شود، در بر می گیرد که در این صورت در برابر بخش دیگر یعنی جهان بینی اندیشه های بنیادی مکتب بکار خواهد رفت.