در تاريخ زندگي همسران امام حسين عليه السلام، و اين كه كدام يك از آنان در كربلا حضور داشتند، و ساير ويژگي هاي آنان سخن فراوان وجود دارد، ليكن در مورد هيچ كدام از آنان به مقدار «شهربانو» در ميان نويسندگان گفتگو نشده است. درباره ايشان سؤالاتي مطرح است. مانند اين كه آيا زني به نام شهربانو همسر حضرت بوده است؟ و آيا اين بانو همان دختر يزدگرد، پادشاه ايران بوده كه به اسارت مسلمانان در آمده بوده است؟ و آيا همين خانم مادر امام سجاد عليه السلام مي باشد؟ كه امام سجاد از جانب مادر ايراني است و بالمآل امامان بعد از وي نيز از جانب مادر ايراني هستند. و آيا اين موضوع در گرايش ايرانيان به تشيع، نقش ايفا نموده است؟ خاستگاه برخي از اين سؤال ها را مي توان گفت ترديدهايي است كه از قلم برخي نويسندگان معاصر تراوش نموده است. برخي ذهنيت ها و شواهد چه بسا موجب ترديد ديگران نيز شده باشد. در فراهم آوردن پاسخ صحيح سؤال هاي ياد شده، به پژوهشي تاريخي نياز است، كه در اين فرصت فشرده به بررسي و پاسخ سه سؤال مي پردازيم. اما پاسخ سؤال چهارم از دايره موضوع بيرون مي باشد. پيش از پرداختن به ويژگي هاي برخي جريان هاي تاريخي، نخست نگرشي كوتاه به اصل جريان در منابع ديرينه و معتبر روايي و تاريخي مي افكنيم. آنگاه خصوصيات آن ها را مورد توجه قرار خواهيم داد.